Minggu, 26 April 2009

Pa’kio Bunting

Iring - iringan pengantar pengantin laki-laki menuju rumah kediaman pengantin perempuan (foto : santri immim, dok. dra.nurhudayah).

Ia dende – ia dende , nia tojemminjo mae ;
bunting salloa kutayang , salloa kuminasai ;
bura’ne bura’nena buranea ;
nampako ri ujung borikku, ri cappa pa’rasanganku ;
naku ruppaiko cinik, kutimbarangkiko pangngai.

Nampako kuasseng niak, na kuitungko labattu ;
kuurangi memang, berasa ri mangkok kebok ;
kummata memang, rappo bauk ri pallakku ;
kunnanro memang, kelomping ri talang bulaeng ;
ku itungko intang, kubelo – belo jamarrok.

Intang macora, nasingarri dallekannu ;
bulaeng tino’ angsuloi pacciniknu ;
lakukapeangko anne, sumangaknu mabellaya ;
lakukiokangko pole, tubunu ‘lampa salaya ;
Kutannangkonne, tope talakkak ri ayak.

Lakkak tope tamalakakko ikau ;
sangkontu sanrapammamako bulang sampuloa ngappak ;
nasusung pale, natinriang wari-wari ;
wari-wari kapappasang, pale mannuntunga bangngi ;
nisaelenu kau tamallakjunu nicinik makmole-mole.

Kukiok daengjakonjo, kukanro anak karaeng ;
nutuli manaikmo mae ri balakna matoannu, ritukakna iparaknu,
matoang tuna, iparak kamase-mase ;
mangongjotongmakonne tukak tallu angronna, patampulo baringanna ;
manjappatongko pole, coccorang nitakbu-takbu.
Nutulik manai, mannyorang pakkekbu nigiring-giring ;

Mangongjotongko daserek nijaling kawak, nialanro bassikalling ;
mattetetongko pallangga ri batang rappo ;
mannosok tongko padongko nitau-tau ;
nutilimo kalawuk rawanganna timbaonu, ammempo ri
benteng polonnu.

Aklaparak tapperek bodong, anjokjok kairi kanang ;
mansuro-suro rapannu, mampattuju sangkammannu ;
naremba-rembako pole, anak rara patampulo ;
nisarimanangko pole, lonrong beru makbakak ;
benteng polong kansako, kanako benteng pakkaik-kaik topena
pasikaiki bajunna.

Naik manaung tunibarang baranginnu, assuluk antama ata makballak-ballaknu ;
numakjarang, numattedong, numakjangang rassi lerang ;
nakutumbangangi pole palampang ase berunu ;
nakatepokangi padongkok ase toanu ;
tamanraikko ri ambong nukoasa.

Takalaukko ri Jawa, nakulumannyang, tamakbotorokko numammeta ;
assare-sarengko sallang, ri matoang kasiasi ;
appiturummako pole, ri iparak kamase-mase ;
naik tuannu, saklak dasere dalleknu ;
kuminasaijakonjo sunggu, kutinjakiko matekne.

Nusunggu tojeng, numaktene tojeng todong ;
lakbu bannang ri jawa, malakbuang umurunu ;
luarak tamparang, luarangang nawa-nawanu ;
tinggi Bawakaraeng, matinggiampa tuannu ;
lekbak gentung tinbaonu, lekbak tantang pakkallikku.

Timbao nikida-kida pakallil niurak tallu ;
lekbak basami barkraknu, lekbak gusuk langiriknu ;
tattanngi pole, capparu pakminyakannu ;
nutulimo ‘antama ri bilik kamua liku, kamua kalangang rapak ;
mannosok badang, mannimbak bangkeng paciko.

Nukana-kanami sallang saraka ri pamminangang ;
tappauk-paukmi pole bunga-bunga ri gatingroannu ;
nusipoke-poke genre, nusitakbak rappo toa ;
nusipattoa-toai , nusipakloa-loai, nusipacammo-cammoi
sitanro takkang, sibuccuk pakdengka-dengka.

Lino-linopi anging, pakkeke mappasisaklak ;
numammanak-manak sarre, numakborong unti jawa
pinruang tuju, pintallung tassalapangi ;
manaikngasemmi mae angrong guru ningainu, gallarang nipanggalikinnu,
kapala nipaemponu.

Battungasemmi pole, bija pammanakannu, bella-bella ‘mbani-bani,
cakdi-cakdi, lompo-lompo, anak-anak tau –toa ;
nipanaikmako ri pangka-pangka bulaeng ;
niupaempomako ri tapperek paramadani ;
bajik nangai Nabbi, napaujia Allah Ta’ala.

Sipokok bukne tantanna jeknek matannu ;
sipokok camba pammattikna iloroknu ;
kupattannangangmakonne, anggorok ri gantironu ;
kupaklumangangko pole, lemo tanning ro dolangang ;
nakacinnai somba, napammattikang irolok bate salapang.

Bunting nilekkako paleng tunipalele bellokang ;
Nierang ri bori maraeng, pakrasangang nampa nuonjok, bori nampa nulakbaki ;
nukamma todong jonga, mattoa ri sampak manngayangang tunumalo.
- Nakana kelonna Daeng bunting Bura’nea :
nampa a’lampa ri balla’ku, naku joli pakkebukku, naku gulung tapperekku
naku a’nia ri lalang pa’mai, barang nasarea sikalabine, dalle Karaeng Allah Ta’ala
ku lingka lammatang puli, ri borong-borong pa’daserang, dalle nipajului battu ri Allah Ta’ala.
- Nakana kelonna Daeng Bunting Bainea :
takunjungak sallo lolo, karunrung balu baine, tammamoneak, tope taerokna tau toaku.
- Nakana pole kelonna daeng bunting bura’nea :
kaddek kucinik Batara, kudupai allo-allo najokjokangku lebanga ri pakmaikku.
- Nakana kelonna Daeng butning bainea :
kaddek naniak erokku, teak sajuk ri sakbea, teak salasa ri baju mocong buloa.
- Nakana pole Daeng buting bura’nea :
nampakko maccula lebong, nakurompong-rompong memang, lompoko naik, kutammbai pakrompongku.
- Nakana kelonna Daeng bunting bainea :
Apa kicinik ri nakke, nakke leleng nake kodi, nakke karokbak, nakke caddi simbolengku
- Nakana pole Daeng bunting bura’nea :
mannu lekleng mannu kodi, mannu caddi simbolennu, tittik matangku, kalakbusang pangngaikku.
- Nakana toseng kelonna Daeng bunting bainea :
Sikatutuikik tope, manna ni sassa ma’ mole-mole. tenamontu parekanna maloloa
manna nupake pangngasengang “lolo pulanaya”
+ Naik ngaseng maki mae.

Sumber :
Makkulau, M. Farid W. 2007. Sejarah dan Kebudayaan Pangkep. Penerbit Kantor Informasi dan Komunikasi (Infokom) Pemkab Pangkep. Copyright (c) 2007. Hak Cipta Dilindungi Undang - Undang.